در روزهای گرم فصل تابستان اهمیت کولر خودرو و کمپرسور آن بیش از پیش خود را نشان میدهد؛ اما کمپرسور کولر خودرو چیست و چه وظیفهای دارد؟ در جدیدترین مقاله بخش آموزش مجله کاروپارت میخواهیم به این موضوع بپردازیم.
زمانی که از مالکان خودروها درباره چگونگی کارکرد سیستم سرمایشی یا کولر خودرو سؤال کنید احتمالاً اکثر آنها خواهند گفت اهمیتی به کارکرد کولر نمیدهند فقط میخواهند که این سیستم در روزهای گرم سال کار کند! شاید این پاسخ عموم رانندگان باشد اما پاسخ سؤال ما نیست! اگر شما هم مشتاقید تا با نحوه کار سیستم تهویه مطبوع خودرو و بخشهای مختلف آن از جمله کمپرسور کولر آشنا شوید همراه ما باشید.
کولر خودرو چگونه کار میکند؟
سیستم تهویه مطبوع اکثر خودروها اصول کارکرد مشابهی دارد و با چرخش یک ماده بین منبع سرد و گرم، تبادل حرارت و نهایتاً خنک شدن کابین کار میکند. در کولر خودرو گازی وجود دارد که در کمپرسور فشرده شده و سپس با فشار زیاد راهی کندانسور میشود. گاز یاد شده در کندانسور گرمای خود را از دست میدهد تا به مایع تبدیل شود و سپس از لولهای که با نام شیر انبساط نیز شناخته میشود عبور میکند تا به خاطر کاهش قابلتوجه فشار حالتی دو فازی به خود بگیرد. این ماده دو فازی وارد اپراتور خواهد شد تا با گرفتن گرما دوباره به گاز تبدیل شود. پس از این مرحله فن سیستم تهویه مطبوع هوای کابین را به سمت لولهها هدایت میکند و پس از خنک شدن هوا دوباره وارد کابین میشود و این همان هوای مطبوع و لذت بخشی است که در گرمای تابستان بهصورت شما میخورد.
در گذشته از گاز فرئون یا R-12 به عنوان مبرد استفاده میشد که مادهای بسیار مؤثر بود چراکه نه آتش میگرفت و نه خطری برای انسان داشت؛ اما در اواخر دهه ۸۰ میلادی بود که دانشمندان فهمیدند استفاده از گاز R-12 باعث آسیب دیدن لایه اوزون میشود. از اواسط دهه ۹۰ میلادی بود که خودروسازان به استفاده از گاز R-134a در کولر خودروها روی آوردند. این گاز بر پایه هیدروفلوروکربن شکل گرفته است و به لایه اوزون آسیبی وارد نمیکند. جدیدترین گازی که در کولر خودروها بکار میرود R-1234yf است که گازهای گلخانهای کمتری تولید میکند. درصورتیکه کولر خودروی شما خنککنندگی سابق را ندارد میتوانید مقاله “دلایل باد گرم کولر ماشین” را مطالعه کنید.
کمپرسور کولر خودرو چیست و چه وظیفهای دارد؟
سیستم تهویه مطبوع یا کولر خودرو از اجزای مختلفی شامل کمپرسور کولر، کندانسور، خشککن، شیر انبساط، اپراتور یا تبخیر کننده و فن تشکیل شده است که تمرکز اصلی ما در این مقاله روی کمپرسور کولر خودرو خواهد بود. کمپرسور در واقع واحد قدرت کولر است که مبرد را قبل از پمپاژ به سمت کندانسور تحت فشار بالا قرار میدهد تا در کندانسور از حالت گازی به مایع تبدیل شود. برای آنکه کولر خودرو بهترین عملکرد خود را داشته باشد کمپرسور میبایست بدون عیب و نقص باشد. در اکثر خودروها کمپرسور کولر با تسمه دینام کار میکند و بنابراین درصورتیکه تسمه دینام مستهلک شده باشد کمپرسور عملکرد صحیحی نخواهد داشت. همچنین احتمال نشتی مبرد از کمپرسور نیز وجود دارد که منجر به کاهش کارایی کولر خواهد شد.
علائم خرابی کمپرسور کولر خودرو
کمپرسور کولر با گذشت زمان و به دلیل استهلاک و فرسودگی میتواند از کار بیفتد که در این صورت علائم زیر مشهود خواهند بود:
صداهای عجیب: معمولترین نشانه خرابی کمپرسور کولر خودرو ایجاد صداهای عجیب و مزاحم در زمان روشن کردن کولر است. معمولاً چنین صداهایی حاکی از خرابی قریبالوقوع کمپرسور کولر خواهند بود.
باد گرم کولر: یکی دیگر از نشانههای معمول خرابی این قطعه باد گرمی است که با روشن کردن کولر میوزد. این اتفاق به خاطر ضعیف شدن کمپرسور و ناتوانی آن در تحت فشار قرار دادن مبرد است.
نشتی مایع: سومین نشانه خرابی کمپرسور کولر خودرو وجود نشتی در آن خواهد بود. مایع موجود در کولر در واقع مایع مبرد است که به خنک شدن هوای کابین کمک میکند و اگر نشتیای قطعات کولر وجود داشته باشد قطعات نشانه خرابی کمپرسور خواهد بود. در صورت عدم توجه به این مشکل به زودی کولر خودرو از کار خواهد افتاد.
روشن و خاموش شدن ناگهانی کولر: این کار توسط قطعهای با نام رله کمپرسور انجام میشود و وظیفه آن نگه داشتن کمپرسور در محدوده دمایی مناسب است؛ بنابراین اگر کولر خودرو در توقف یا حرکت خاموش میشود احتمالاً کمپرسور ایراد دارد.
بوی نامطبوع کولر: از آنجایی که کمپرسور مستقیماً با هوای کابین در ارتباط است بنابراین خرابی آن میتواند باعث ایجاد بوی نامطبوع در زمان روشن کردن کولر شود.
مطلبی دیگر در مورد کولر: