مقدمه
در این مقاله قصد داریم به بررسی زمان تعویض شمع خودرو بپردازیم. اگرچه شمع خودرو کوچک است، اما وظیفه بزرگی دارد. بدون این جزء مهم، وسیله نقلیه شروع به کار نخواهد کرد. بنابراین اطمینان از عملکرد صحیح و اطلاع از زمان تعویض شمع خودرو بسیار مهم است. این قطعه مانند هر قسمتی از وسیله نقلیه که نیاز به تعمیر و نگهداری دارد، باید چند بار تعویض گردد تا افراد مطمئن شوند موتور خودروی آنها بهدرستی کار میکند.
نقش شمع نسبتاً ساده است، زیرا جرقهای برای احتراق هوا و سوخت در سیلندرهای موتور وسیله نقلیه ایجاد میکند. بهطور کلی اگر افراد، مشکوک به فرا رسیدن زمان تعویض شمع خودرو هستند یا زمان آخرین تعویض شمعها را نمیدانند، علائم هشداردهندهای برای آنها وجود دارد. این علائم به آنها هشدار میدهند که شمعهای خودرو فرسوده شدهاند و یک تغییر فوری لازم است.
علائم هشداردهنده فرا رسیدن زمان تعویض شمع خودرو
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، افراد متوجه میشوند که زمان تعویض شمع خودرو فرا رسیده است.
-
چراغ چک موتور خودرو روشن شود
شمعهای فرسوده یا خراب، بستههای سیمپیچ یا سیمهای شمع میتوانند چراغ چک موتور خودرو را روشن کنند. مکانیکها میگویند، در خودروهای امروزی، اگر یک قطعه از کار افتاد یا زمان تعویض شمع خودرو برسد، واضحترین نشانه این است که چراغ چک موتور روشن شود یا حتی چشمک بزند.
به طور کلی، بهتر است به عنوان مراقبت پیشگیرانه در هنگام تعمیر، بر اساس مشخصات و سازنده شمعها تعویض شوند. تعویض شمع خودرو در زمان مناسب میتواند افراد را از تعمیرات پرهزینه نجات دهد. زیرا رانندگی با شمعهای ناقص ممکن است به مبدل کاتالیزوری اتومبیل (پاککننده اگزوز موتور) فشار آورد.
-
مصرف سوخت خودرو افزایش پیدا کند
با فرا رسیدن زمان تعویض شمع خودرو و فرسودهشدن آنها، ممکن است مصرف سوخت خودرو افزایش پیدا کند. زیرا سوختی که وارد موتور میشود، بهطور مؤثر نمیسوزد و با پیمودن مسافتی، مخزن بنزین خالی میشود. شمعهای فرسوده میتوانند مصرف سوخت را تا ۳۰ درصد افزایش دهند و افراد را وادار کنند که پول بیشتری برای پر کردن باک خودروی خود صرف نمایند. بهطور کلی، تنظیم خودرو و تعویض شمعهای آن میتواند معجزهای برای بهرهوری سوخت باشد.
-
خودرو در راهاندازی مشکل داشته باشد
شمعهای خودرو یکی از مهمترین نقشها را در روشن کردن وسیله نقلیه بر عهده دارند. در واقع، وظیفه آنها تأمین جرقهای است که موتور را به حرکت در میآورد. بنابراین با فرا رسیدن زمان تعویض شمع خودرو ممکن است در راهاندازی خودرو مشکل ایجاد شود.
زیرا شمعهای فرسوده و قدیمی، بهسختی میتوانند انرژی لازم برای ایجاد جرقه در موتور خودرو را تأمین کنند. در صورتی که پس از روشن کردن خودرو متوقف شود، ممکن است شمعها یا سیمهای شمع آسیبدیده یا مشکل داشته باشند. به عبارت دیگر، اگر شمعها کاملاً رسوب کنند، جرقهای تولید نمیشود، احتراق رخ نمیدهد و موتور خودرو ممکن است از کار بیفتد.
همانطور که فرا رسیدن زمان تعویض شمع خودرو و عدم ایجاد جرقه در شمعها باعث از کار افتادن موتور میشود، میتواند از روشن شدن مجدد آن نیز جلوگیری کند. این امر مخصوصاً زمانی رایج است که روغن به نوک شاخهها نشت کند. وقتی موتور روشن است، روغن فرصتی برای سوختن در محفظه احتراق ندارد. قطرات روغن میتوانند از بروز هرگونه جرقهای جلوگیری کنند.
-
موتور تقریباً در دور آرام کار میکند
یکی دیگر از علائمی که نشان میدهد زمان تعویض شمع خودرو رسیده است، این میباشد که موتور خودرو تقریباً در دور آرام کار میکند، به صورتی که راننده بهراحتی میتواند متوجه تغییر صدای آن شود. وقتی شمعها رسوب میکنند یا روغن به نوک شمعها نشت میکند، جرقه منجر به احتراق ناقص یا کلا مانع از احتراق میشود. این میتواند باعث تردید موتور و کار کردن آن در دور آرام شود. بنابراین در صورتی که افراد احساس کنند موتور خودروی آنها صدای تقتق یا زنگ زدن تولید میکند، باید شمعها را بررسی نمایند. زیرا ممکن است شمعها مشکل داشته باشند.
-
خودرو به سرعت شتاب نمیگیرد
هر فرد با نحوه عملکرد و رانندگی وسیله نقلیه خود کاملاً آشنا است. اگر افراد متوجه شدند که خودروی آنها به اندازه معمول پاسخگو نیست، بهخصوص زمانی که بخواهند خودرو شتاب بگیرید، ممکن است زمان تعویض شمع خودرو فرارسیده باشد.
در واقع اگر شمعهای خودرو برای مدتی تعویض نشده باشند، ممکن است خودرو به دلیل کاهش توانایی تولید جرقه، کارایی کمتری داشته باشد. اشکال در شتاب گیری خودرو، یا تکان خوردن خودرو هنگام شتاب گیری، یکی از علائم بارز فرا رسیدن زمان تعویض شمع خودرو میباشد.
هر چند وقت یکبار افراد باید شمعهای خودرو را عوض کنند
تشخیص اینکه آیا شمعهای خودرو فرسوده شدهاند، ممکن است کمی دشوار باشد. زیرا آنها در موتور نصبشدهاند و بنابراین بررسی سایش و فرسودگی آنها به سادگی بررسی سایر موارد، مانند لاستیکهای خودرو، نیست. با این حال، با مشاهده علائم کلیدی ذکرشده، افراد میتوانند بررسی کنند که آیا زمان تعویض شمع خودرو فرارسیده است یا خیر. بهطور کلی توصیه میشود که شمعهای معمولی پس از پیمودن مسافت ۳۰۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰ مایل تعویض شوند. ولی شمعهایی که دارای نوک ایریدیوم یا پلاتینیوم هستند، عمر طولانیتری دارند. آنها بسته به خودرو ممکن است پس از پیمودن ۶۰۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰۰ مایل نیاز به تعویض داشته باشند.
البته زمان تعویض شمع خودرو برای همه خودروها، بر اساس پیمودن میزان مسافتهای ذکرشده، رتبهبندی نمیشود. در واقع، برخی از خودروسازان تعویض شمع خودرو را در فواصل کوتاهتر یا بیشتر مشخص میکنند. بنابراین افراد باید همیشه فواصل سرویس شمع را که در دفترچه راهنمای خودرو نشان دادهشده است، دنبال کنند تا بفهمند برای تعویض شمعهای خودرو چه زمانی مناسب است.
نتایج تعویض به موقع شمعهای خودرو
هنگامی که وسیله نقلیه شمعهای جدید دریافت کرد، افراد متوجه خواهند شد که خودروی آنها در هنگام رانندگی چقدر بهتر عمل میکند. بهعنوان مثال با فرا رسیدن زمان تعویض شمع خودرو و جایگزینی شمع جدید با شمع فرسوده، افراد پیشرفتهای زیر را در عملکرد موتور خودرو خود مشاهده خواهند کرد:
- احتراق پایدار و بهینه: شمعهایی که در شرایط اوج هستند، به سیستم احتراق اجازه میدهند تا در بالاترین پتانسیل خود عمل کند.
- افزایش مصرف سوخت: همانطور که گفته شد با فرا رسیدن زمان تعویض شمع خودرو احتراق ناقص میتوانند مصرف سوخت را تا ۳۰ درصد افزایش دهد. شمعهای جدیدی که در فواصل زمانی معین تعویض میشوند، مصرف سوخت را به حداکثر میرساند و در هزینه سوخت نیز صرفهجویی میکنند.
- استارتهای روان و پویا: وقتی شمعهای جدید در خودرو نصب میشوند، خودرو بهصورت تشنجی استارت نمیزند.
- سازگاری بهتربا محیطزیست: با فرا رسیدن زمان تعویض شمع خودرو و جایگزینی شمع جدید با شمع فرسوده، افراد از مراقبت از تمام عملکردهای خودرو در ارتباط با آلایندهها، بهویژه شمعها اطمینان پیدا میکنند. در نتیجه تعویض شمع خودرو به انتشار کمتر مواد مضر و کاهش آلودگی هوا کمک میکند.
چه عواملی بر زمان تعویض شمع خودرو تأثیر میگذارند
فاکتورهای زیادی وجود دارند که بر روی اینکه آیا زمان تعویض شمع خودرو فرا رسیده است یا اینکه افراد میتوانند برای تعویض شمعهای خودرو صبر کنند، تأثیر میگذارند. این عوامل عبارتند از:
نوع شمع
شمعها از مواد مختلفی ازجمله مس، ایریدیوم و پلاتین ساخته میشوند و طول عمر آنها متفاوت است. به طور مثال، اگرچه مس برای جریان الکتریکی خوب میباشد، اما به اندازه ایریدیوم و پلاتین دوام ندارد. ایریدیوم و پلاتین مواد بادوامتری هستند، اما جریان الکتریکی آزادانه از هیچیک از فلزات عبور نمیکند.
نحوه رانندگی با وسیله نقلیه
یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار در تعیین زمان تعویض شمع خودرو نحوه رانندگی با وسیله نقلیه میباشد. وسایل نقلیهای که در شرایط سخت مورد استفاده قرار میگیرند، معمولاً نیاز به تعویض مکرر شمع دارند. ترافیک، توقف و حرکت مکرر و یدک کشی مکرر میزان سایش و فرسودگی شمعها را افزایش میدهند. در حالی که رفتوآمدهای مکرر در بزرگراه و رانندگی در مسافتهای کوتاه، باعث سایش شمعها نمیشوند.
نشت روغن روی شمع خودرو
اگر روغن خودرو به شمعها نشت کند، زمان تعویض شمع خودرو کوتاهتر میگردد. زیرا با نشت روغن به شمعها، آنها سریعتر خورده میشوند و در اثر نسوختن بنزین، کربن بیشتری تجمع پیدا میکند. تعویض شمع خودرو، معمولاً این مشکل را برطرف مینماید، اما نه همیشه.
سن خودرو
با بالا رفتن سن خودروها، نشتیها شروع میگردد. واشرها و قطعات فرسوده میشوند و شکافهای بزرگتری بین قطعات متحرک ایجاد میگردد. با توجه به این فرسودگیهای اضافی، احتمالاً زمان تعویض شمع خودرو کوتاهتر میشود و آنها نیاز به بررسی بیشتری از نظر سایش زودرس دارند.
جمعبندی
شمعهای خودرو برای عملکرد موتور از راهاندازی تا حرکت و عملکرد بهینه ضروری هستند. علائم هشداردهنده برای تشخیص زمان تعویض شمع خودرو ممکن است در ابتدا تدریجی باشد. اما زمانی که شمعها به طول عمر خود رسیدند و فرسوده شدند، تشخیص زمان تعویض آنها آسان خواهد بود. توجه داشته باشید که انتظار بیش از حد برای تعویض آنها، میتواند باعث آسیب غیرضروری به موتور وارد کند.