قطعهای در خودروهای انژکتوری تعبیه شد به نام ایسیو یا ECU، که در حالت کلی آن را مغز خودرو یا همان کامپیوتر خودرو مینامند.
با توجه به پیشرفت صنعت خودروسازی، در خودروهای انژکتوری قطعهای به نام ایسیو یا ECU، تعبیه شده است. به خاطر وظایفی که بر عهده دارد، آن را مغز خودرو یا همان کامپیوتر خودرو مینامند. وظیفه این قطعه در واقع کنترل و هماهنگی بین تمام بخشهای مختلف خودرو است، که در نهایت منجر به عملکرد مناسب سنسورهای تعبیه شده در ماشین میشود. با توجه به اینکه در خودروهای انژکتوری، قطعات مختلفی به خودرو اضافه شدهاند، برای کنترل این قطعات سیستم ایسیو یا ECU اختراع شد. با ما تا انتها همراه شوید تا اطلاعات تکمیلی درباره کامپیوتر خودرو به دست آورید.
آشنایی اولیه با ایسیو یا ECU
به مرور زمان و در اثر پیشرفت عظیم در صنایع خودروسازی، برای افزایش عملکرد، رفاه و ایمنی خودروها امکانات جدیدی اضافه شد. به خاطر بهرهمندی و کنترل این بخشها نیاز به یکسری کنترلرها و ریزپردازندهها در مدیریت خودرو الزامی است.
ECU یا Electronic Control Unit که ترجمه معنایی آن در زبان فارسی به معنی “واحد کنترل الکترونیکی“ برای نظارت بر عملکرد سنسورها و ریزپردازندهها است.
سنسورهای بخشهای مختلف خودرو به ورودی ECU یا ایسیو متصل میباشد و با توجه به وضعیت و عملکرد هر یک از قطعات، دستورهای لازم از ایسیو به بقیه بخشها صادر میشود.
اجزای ایسیو یا ECU
ایسیو با توجه به اینکه قطعه کوچکی محسوب میشود، اما از اجزای مختلفی تشکیل شده است که عبارتند از:
- خروجیهای دیجیتالی یا H level
- تبدیل اطلاعات آنالوگ به دیجیتال
- مبدلهای دیجیتال به آنالوگ
- فرم دهنده سیگنال
- کانکتورها و پینها
- بدنه اصلی (رادیاتور)
- درپوش یا پوسته پایینی
- پلاک
- برد الکترونیکی یا کیت
در ادامه چند بخش ایسیو که در فهرست بالا آورده شده است، را با جزئیات بیشتری توضیح خواهیم داد.
خروجیهای دیجیتالی یا H level
این ریزپردازنده در خودروهای جدید تعبیه میشود، که وظیفه روشن و خاموش شدن پروانه رادیاتور، باز و بسته کردن انژکتور، ارسال دستور جرقهزنی شمعها از ایسیو به سایر قسمتها را بر عهده دارد.
تبدیل اطلاعات آنالوگ به دیجیتال یا D to A
این ریزپردازنده، کنترل و نظارت بر برخی از قطعات پیشرانه را با تبدیل آنها به سیگنال آنالوگ بر عهده دارد. با توجه به اینکه ریزپردازندهها یا کنترلرها، دادهها را بر اساس دیجیتال ارائه میدهند، توسط این قطعه تبدیل به آنالوگ میشود.
مبدلهای دیجیتال به آنالوگ یا A to D
مبدل دیجیتال وظیفه نظارت و بررسی عملکرد سنسور اکسیژن را بر عهده دارد. این مبدل، داده خروجی سنسور اکسیژن را که اختلاف پتانسیل آنالوگ عددی بین صفر تا 1.1 ولت است به سیگنال دیجیتال که عددی 10 بیتی است، تبدیل میکند.
انواع ایسیو خودرو
با توجه به اینکه سیستم عملکردی هر خودرو متفاوت است، به همین خاطر خودروسازان مطرح جهانی، بسته به امکانات محصولات خود از ایسیوهای خاص و اختصاصی استفاده میکنند. به همین جهت ECU دارای انواع گوناگونی است که در ایران به مهمترین ایسیوهایی که در خودروها استفاده میشود، عبارتند از:
- ECU J35 از این کامپیوتر برای خودروی 206 صندوق دار یا SD استفاده میشود.
- ECU J34 از این کامپیوتر برای پژو 206 با پیشرانه TU3 استفاده میشود.
- ECU S2000-11 از این کامپیوتر برای خودروهای قدیمی همچون پیکان و پیکان آردی استفاده میشود.
- ECU S2000-10 از این کامپیوتر برای خودروی پراید استفاده میشود.
- ECU SL96 از این کامپیوتر در خودروهای سمند و پژو 405 استفاده میشود.
- ECU 4MB2 از این کامپیوتر در خودروی پژی 607 استفاده میشود.
- ECU 6LPB از این کامپیوتر در خودروی پژو 407 استفاده میشود.
- ECU MM8P از این مدل برای خودروی پژو پارس استفاده میشود.
انواع حافظه ایسیو
ایسیو به صورت کلی در دو دسته حافظه موقت و حافظه دائم تقسیم بندی میشود. حافظه موقت همان طور که از اسم آن پیداست، در اثر قطع شدن باتری، حافظه پاک آن نیز خواهد شد. البته روشهایی برای بازگردانی حافظه موقت وجود دارد.
وظیفه حافظه موقت، شناسایی دندهها و استپ موتور، ذخیره عیوب دائمی و موقت انژکتور، محاسبات لحظهای بر اساس تنظیمات لحظهای است.
حافظه دائم ایسیو بر خلاف حافظه موقت در صورت قطع برق باتری، پاک نمیشود و در صورت پاک شدن حافظه دائم امکان بازگردانی اطلاعات مقدور نمیباشد.
دلایل خرابی ایسیو
برای اینکه از خرابی ایسیو جلوگیری کنید، بهتر است که با عمدهترین دلایلی که باعث سوختن و خرابی ایسیو میشوند بیشتر آشنا شوید، که عبارتند از:
- نوسانات برق خودرو
- آب خوردن ایسیو
- استفاده از روش باتری به باتری کردن ماشین
- باز کردن بدنه ایسیو
- جدا کردن باتری از خودرو در حین روشن بودن آن
- جدا کردن وایر شمعها
برخی از مواردی که نیاز به تعمیر ایسیو الزامی خواهد بود
از مهمترین مواردی که نشان میدهد، ایسیو نیاز به تعمیر دارد، میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
- عدم کارکرد مناسب موتور و جرقه نزدن در برخی از سیلندرها
- کاهش قدرت پیشرانه
- روشن نشدن موتور
- روشن شدن چراغ چک در صفحه کیلومتر خودرو
در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق، در اسرع وقت خودروی خود را برای بررسی و تعمیر ایسیو به تعمیرگاه یا نمایندگی خودرو مد نظر نشان دهید، تا از بروز خرابی دیگر قطعات خودرو جلوگیری به عمل آید.