یکی از رخدادهای ناگوار برای رانندگان طی این مدت، ترکیدن لاستیک در تابستان است. اگر طی فصول گرم در جادهها و اتوبانها تردد داشته باشید، حتما تکههای جدا شده از لاستیک خودروهای مختلف را مشاهده کردهاید. این تکههای لاستیک در اصل قطعات جدا شده از یک تایر منفجر شده هستند که به اطراف پرتاب شدهاند. در این مطلب نگاهی به وضعیت تایرها در فصل گرما خواهیم داشت و راهکارهایی را برای جلوگیری از ترکیدن لاستیک در تابستان به شما ارائه خواهیم کرد.
چه زمانی میگویم لاستیک خودرو ترکیده است؟
ترکیدن لاستیک یا ترکیدگی تایر به حالتی گفته میشود که لاستیک به سرعت فشار هوای داخل خود را از دست میدهد و در نتیجه آن یکپارچگی ساختار آن به خطر میافتد. چنین رخدادی سبب میشود تا لاستیک به مرحله انفجار برسد و ساختار درونی آن از هم بپاشد.
ترکیدن لاستیک در تابستان یک تجربه ترسناک برای هر رانندهای خواهد بود. این اتفاق به خصوص هنگام رانندگی دلهره آور است و اگر خودروهای دیگری در اطراف شما حضور داشته باشند، شانس وقوع تصادف به شدت افزایش خواهد یافت.
چرا لاستیک خودرو در تابستان میترکد؟
نکته سوال برانگیز برای بسیاری از رانندگان تازهکار، زمانی است که احتمال ترکیدن لاستیک در آن افزایش مییابد. فصل گرما در نیمکره شمالی یعنی اوایل بهار تا اواسط پاییز، از سوی رانندگان بسیاری به عنوان فصل انفجار شناخته شده است. دلیل این نامگذاری نیز مشخص است، چرا که در این فصل آمار ترکیدن لاستیک به اوج میرسد.
فصل تابستان با یک عامل بارز شناخته میشود و این عامل گرما است. هرچقدر گرمای هوا بیشتر شود، فشار بیشتری به هوای داخل لاستیک وارد میشود. با این حال گرما به تنهایی قادر نیست یک لاستیک را منفجر کند و این مشکل دلایل دیگری نیز دارد. در ادامه به برخی دلایل ترکیدن لاستیک در تابستان خواهیم پرداخت. این دلایل در کنار گرما، نقش عمدهای در انفجار تایرهای اتومبیل ایفا میکنند.
دلیل نخست، سن بالای لاستیکها: شایعترین دلیل ترکیدن لاستیک در کنار گرما، سن بالای آن است. لاستیکهای فرسوده از درون دچار فروپاشی میشوند و به همین دلیل قادر نیستند تا افزایش فشار هوای ناشی از گرما را تحمل کنند. در نتیجه افزایش فشار روی یک لاستیک فرسوده و مسن حاصلی جز ترکیدن آن ندارد. همچنین اگر سطح خارجی تایرها به شدت فرسوده شده باشد، امکان ترکیدن لاستیک در فصال تابستان به شدت افزایش مییابد. بنابراین فرسایش لاستیک چه از ناحیه داخل و چه از ناحیه خارج، شانس انفجار آن را در فصل تابستان به شدت افزایش میدهد.
دلیل دوم، افزایش بیش از حد فشار تایر: دومین دلیل شایع ترکیدن لاستیک در تابستان، افزایش بیش از حد فشار هوای درون تایر است. اگر با تایری که بیش از حد کمباد است رانندگی کنید، لاستیک بالا و پایین میپرد و اصطکاک بیشتری با سطح آسفالت ایجاد میکند. ترکیب اصطکاک اضافه با گرمای شدید فصل تابستان تایر را بیشتر از حالت عادی تحت فشار قرار میدهد و باعث ترکیدن آنها میشود.
علاوه برآن تورم بیش از حد لاستیک نیز موجب ترکیدن آن خواهد شد. در صورتی که فشار هوای درون لاستیک بیش از حد مجاز باشد، قسمتهای درونی آن بیش از حد باز میشوند و در نتیجه لاستیک منفجر میشود. ترکیدن لاستیک بر اثر تورم منحصر به فصل تابستان نیست و امکان وقوع آن در تمامی فصول سال وجود دارد.
دلیل سوم، رانندگی با سرعت بالا برای مدت طولانی: رانندگی با سرعتهای بالا برای مدت طولانی، موجب افزایش فشار هوای درون لاستیکها خواهد شد. اگر این رانندگی در فصل گرما صورت بگیرد، شاهد افزایش مضاعف فشار هوای درون تایر خواهید بود. این مساله باعث میشود تا لاستیکها مستعد ترکیدن شوند، به خصوص هنگامی که وزن اضافهای بر خودرو تحمیل شده است.
دلیل چهارم، ایجاد عیب در لاستیک: یکی دیگر از دلایل ترکیدن لاستیک در تابستان، تایرهای معیوب هستند. وجود هرگونه خراش، ترک، بریدگی یا برآمدگی احتمال ترکیدن لاستیک را در شرایط نامطلوب جوی افزایش میدهد.
دلیل پنجم، سنگین وزن بودن خودرو: افزایش بیش از حد وزن خودرو، موجب خواهد شد تا فشار بیشتری به لاستیکها وارد شود. این فشار زیاد در کنار گرمای هوا به راحتی لاستیک اتومبیل شما را در معرض ترکیدن قرار میدهد. به عنوان یک راننده، شما وظیفه دارید تا وزن خودرو را در محدوده مشخصی تنظیم کنید و مانع از سنگین شدن بیش از حد خودرو شوید. وزن زیاد علاوه بر لاستیکها، به سیستم تعلیق خودرو نیز فشار وارد میکند.
هنگام ترکیدن لاستیک ماشین در تابستان چه واکنشی نشان دهیم؟
مهمترین کار هنگام ترکیدن لاستیک خودرو، حفظ آرامش است. در صورتی که راننده آرامش خود را از دست بدهد، قادر به کنترل خودرو نخواهد بود و همین مساله او را در موقعیت دشوارتری قرار میدهد. بایستی تنفس خود را کنترل کنید و نفسهای عمیق بکشید تا ضربان قلب شما در محدوده مشخصی حفظ شود. سپس کارهای زیر را به ترتیب انجام دهید:
نخست از ترمزهای شدید خودداری کنید. ممکن است تصور کنید که ترمز گرفتن شدید موجب توقف خودرو خواهد شد اما ترمز گرفتن روی لاستیک ترکیده منجر به از دست رفتن کنترل خودرو خواهد شد. وضعیت ترکیدن لاستیک برای خودرو همچون حرکت روی یخ است. بایستی به آرامی پدال ترمز را فشار دهید یا اصلا ترمز نکنید. سپس به آرامی خودرو را به سمتی که میخواهید هدایت کنید. همچنین اگر در ترافیک هستید یا خودروهای دیگری اطراف شما وجود دارند، چراغهای چشمک زن راهنما را روشن کنید تا دیگر رانندگان متوجه شوند اتفاق ناگواری برای شما رخ داده است.
دوم، به جای آنکه پدال ترمز را فشار دهید، پدال گاز را بفشارید. افزایش شتاب خودرو به شما امکان میدهد تا اتومبیل را در یک خط مستقیم هدایت کنید.
سوم، فرمان خودرو را با دو دست به صورت محکم بگیرید. فرمان خودرو به سمتی کشیده میشود که لاستیک آن بخش ترکیده است. بنابراین لازم است تا همزمان با گاز دادن، فرمان خودرو را نیز با دو دست و به صورت محکم فشار دهید تا کنترل خودرو از دست شما خارج نشود.
چهارم، به سمت نقطه امن حرکت کنید. پس از آنکه فرمان را با دو دست محکم گرفتید و پدال گاز را فشار دادید، لازم است تا خودرو را به سمت حاشیه جاده و نقطه امن هدایت کنید. پس از توقف نیز از مثلثهای هشدار دهنده خطر و چراغهای راهنما استفاده کنید تا به دیگران اطلاع دهید مشکلی برای شما رخ داده است.
پنجم، پس از توقف در نقطه امن، عملیات تعویض لاستیک را آغاز کنید. اگر قادر نیستید تا لاستیک ترکیده را تعویض کنید، با مراکز امداد خودرو تماس حاصل کنید.
ترکیدن لاستیکها چقدر جدی است؟
ممکن است تصور کنید که ترکیدن لاستیک رخدادی با شانس وقوع اندک است اما این حادثه به راحتی موجب به دردسر افتادن شما خواهد شد. مطابق آمار اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراههای آمریکا، سالانه یازده هزار تصادف مرتبط با مشکلات لاستیک رخ میدهد که از این بین 664 مورد به مرگ و میر در سال 2020 منجر شدهاند. رانندگی با لاستیکهای کم باد میتواند باعث داغ شدن بیش از حد لاستیکها و افزایش احتمال ترکیدن آنها شود، به خصوص زمانی که دمای جاده بسیار بالا است.
برای جلوگیری از ترکیدن لاستیک به خصوص در تابستان چه کاری انجام دهیم؟
1-لاستیکها را به طور ماهانه چک کنید. میزان باد تایرها به طور متوسط 1 psi (پوند بر اینچ مربع) در ماه کاهش مییابد و بنابراین لازم است تا توسط خودتان یا یک سرویسکار ماهر بررسی شوند. یک تلمبه پایی قابل حمل راهکار مناسبی برای انجام این کار است. این تلمبهها فشارسنج دارند و به راحتی قادر هستید تا باد هر لاستیک را افزایش یا کاهش دهید. همچنین لازم است تا تایرها را از نظر ظاهری نیز بررسی کنید تا فاقد هرنوع برآمدگی، ساییدگی یا خراش باشند.
2-هنگام رانندگی مراقب چالهها باشید. اگر تجربه رانندگی در جادهها و خیابانهای ایران را داشته باشید، حتما میدانید که مسیرهای شهری و بینشهری ایران از انواع دستاندازها انباشته شدهاند. هنگام رانندگی باید مراقب مسیر روبرو باشید و از انداختن خودرو در چالهها جلوگیری کنید. ضربههای ناشی از این برخوردها موجب به مخاطره افتادن سلامت لاستیکها خواهد شد.
جمع بندی
اگر از ابتدای مطلب تا به اینجا با ما همراه بوده باشید، به طور کلی با مفهوم ترکیدن لاستیک خودرو در تابستان آشنا شدهاید. به طور کلی لازم است تا لاستیکها را در موقع لزوم تعویض کنید و در دوران خدمت تایرها نیز توجه کافی را به سلامت آنها داشته باشید. در این صورت خطر ترکیدن لاستیکها تا حد زیادی از شما دور خواهد شد. چک کردن فشار باد تایرها، یکی از سرویسهای دورهای خودرو محسوب میشود که بایستی نسبت به انجام آن دقت کافی را داشته باشید.
بخش دیگری نیز به عادت رانندگی شما بستگی دارد. در صورتی که اتومبیل خود را بیش از حد سنگین نکنید و هنگام رانندگی آن را تحت فشار قرار ندهید و بیش از حد سنگین نکنید، امکان ترکیدن لاستیک در تابستان تا حد زیادی کاهش مییابد. نباید فراموش کنید که با خودرو همانند یک موجود زنده برخورد کنید، چرا که این وسیله مکانیکی اگر بیش از حد تحت فشار قرار گیرد، ناچار به نشان دادن واکنش خواهد بود. پس قبل از آنکه اتومبیل شما با واکنش شرایط را سخت و دشوار کند، بارش را سبک کنید و اندکی به آن استراحت دهید!